از بردیای حقیقی تا بردیای غاصب

بردیا:

نام بردیا را یونانیان اِسمِردیس نوشته‌اند. نام بردیا از ریشه -bard (بلند بودن) پارسی باستان مشتق شده و معنی این نام «والا» و «متعالی» است. واژه‌های برزو و همچنین بخش -برز در نام البرز با این واژه همریشه هستند.

سرگذشت بردیا:

کوروش کبیر مدت22 سال پادشاهی کرد و بعد از وی پسر بزرگترش کمبوجیه(کبوجیه-کامبوزیا-کامبیز) طبق وصیتی که کرده بود به جای او نشست غیر از کمبوجیه، کوروش را پسر دیگری نیز بود که" بردیا" نام داشت و یونانیان او را" اسمردیس" می خواندند.

بردیا مهربانتر، زیباتر و با هوش تر از کمبوجیه و کمبوجیه شجاع تر از بردیا بود. کمبوجیه قبل از اینکه بسیج سپاه برای حمله به مصر سازد بهتر آن دانست که خود را از جانب بردیا که بیش از او محبوب ملت بود آسوده سازد و چون می ترسید در غیاب او مخالفانش بهتر و زودتر به مقصئد خود که به تخت رساندن بردیا بود برسند، محرمانه دستور داد تا یکی از سرداران مورد اعتمادش بردیا را کشت و بعد آن سردار را نیز مقتول ساخت ، سپس با خیال راحت فرمان حمله به مصر را صادر نمود.

چون خواهر کمبوجیه از راز قتل برادر دیگر خود بردیا مطلع بود، کمبوجیه او را با خود به مصر برد و چون همواره از جانب او نگران بود سرانجام او نیز به دست کمبوجیه کشته شد.

بردیای دروغین(گئوماتای مغ):

"گئوماتا" یکی از "مغ"ها بود که در دربار رفت و آمدی داشت و بسیار شبیه بردیا بود. برادر گئوماتا که "پاتی زی تس" نام داشت، یکی از نگهبانان قصر شاهی بود و معلوم نیست به چه وسیله دریافته بود کمبوجیه برادرش را به قتل رسانده است. وقتی شاهنشاه هخامنشی برای فتح مصر از پارس خارج شد پاتی زی تس موقع را برای انجام نقشه ای که کشیده بود مناسب دید او گئوماتا را به نام بردیا به تخت نشانید.

چون مردم بردیا دوست داشتند و به سلطنت او راضی بودند  و از طرفی هیچ کس از راز قتل بردیا مطلع نبود، دل از سلطنت کمبوجیه برداشتند و سلطنت بردیا(گئوماتا) را با جان و دل پذیره شدند و این همان اخباری بود که در سوریه به گوش کمبوجیه رسید و سبب خود کشی او شد.

گئوماتا بعد از وصول خبر مرگ کمبوجیه در سلطنت راسخ تر شد منتها برای اینکه مردم او را از گوشهایش نشناسند کمتر از قصر بیرون می آمد و از همه اقوام خود دوری می جست ودر ماقع اضطراری نقابی به صورت میزد.

او دست به اقدامات دیوانه وار زد از جمله معابد پارسی را ویران کرد و بعضی از قوانین کوروش کبیر را را لغو نمود و می پنداشت با این اعمال به جلب قلوب ملت موفق خواهد شد، درحالیکه ان کارها سبب سوء ظن مردم و به خصوص درباریان هخامنشی شد که در رأس آنان داریوش پسر ویشتاسب هخامنشی بود.

هفت تن از بزرگان ایران که داریوش بزرگ نیز در شمار آنان بود توسط یکی از زنان حرمسرای گئوماتا که دختر یکی از هفت سردار بزرگ ایران بود و موفق به دیدن گوشهای بریده او شده بود پرده از کارش برکشیدند و روزی به قصر شاهی رفتند و نقاب از چهره اش برگرفتند و با این خیانت بزرگ او و برادرش و محارم او که به دربار راه یافته بودند نابود کردند و هم در آنروز عده زیادی از مغان را به قتل رساندند.

اما داستان گوشهای گئوماتای غاصب که سر انجام قاتل جانش شد اینست که وی در جوانی به سبب پاره ای خطاها که مرتکب شده بود به سبک و سیاق مجازاتهایی که در آن عهد برای متخلفین وجود داشت محکوم شده بود تا گوشهایش را از دست بدهد و ناقص العضو شود.

وقتی قرارشد او با نام بردیا به جای کمبوجیه به تخت ببنشیند، متوجه شد که بردیا ی حقیقی دارای گوشهای سالم بوده و از آنجا که امکان نداشت برای خود گوش درست کند چاره را در روی پوشانیدن و نقاب زدن دانست تا آنکه یکی از زنان حرمسرا به راز او پی برد و افشای این راز سبب مرگ او گردید.وبه سلطنت هفت ماهه او خاتمه بخشید.

منبع :

تاریخ ایرا از ماد تا پهلوی 1347 نوشته حبیب الله شاملوئی

در بسیاری از کتبی که درباره هخامنشیان نوشته شده اند هفت ماه سلطنت غاصبانه گئوماتای مغ ذکری به میان نیامده است  آیا این خود نوعی تحریف تاریخ پربار ایران محسوب نمی شود.

زیرا 7 ماه معادل210 روز معادل5040 ساعت معادل18144000 ثانیه هر چند غاصبانه فردی بر ایران حکومت کرده و فرمانهای ویرانگر و جنون باری را صادر نموده است.